İhtiyaçlar Hiyerarşisi Nedir ?

Amerikalı psikolog Abraham Maslow, daha önceleri yapılan ihtiyaç sınıflandırmasını yeterli bulmayarak insan ihtiyaçlarını ihtiyaçlar hiyerarşisi adını verdiği sistemle yeniden dizayn etmiştir. Maslow’un ihtiyaçlar hiyerarşisi veya maslow piramidi, ihtiyaçları yaşamın sağlıklı bir şekilde sürmesi için gerekli en temel ihtiyaçlardan, kişisel gelişim ile alakalı daha karmaşık ihtiyaçlara doğru sıralar. Bu hiyerarşiye göre piramidin alt basamaklarında bulunan temel ihtiyaçlar karşılanmadan daha üst basamaklardaki ihtiyaçlar ortaya çıkmaz. Bir basamaktaki ihtiyaç giderildiğinde daha üst basamaktaki ihtiyaçlar ortaya çıkar.

Maslow İhtiyaçlar Hiyerarşisi

Maslow’un İhtiyaçlar Hiyerarşisi 5 basamaktan oluşmaktadır.

1.Fizyolojik İhtiyaçlar

Piramidin en alt basamağında fizyolojik ihtiyaçlar bulunur. Fizyolojik ihtiyaçlar, yaşamın sağlıklı bir şekilde devamı için olmazsa olmazdır. Nefes almak, beslenme, giyinme ve barınma fizyolojik ihtiyaçlardan bazılarıdır. Bu ihtiyaçlar insanın doğumundan itibaren başlar ve hayatının sonuna kadar devam eder. Bir kişi için fizyolojik ihtiyaçlarını gidermeden daha üst basamaklardaki ihtiyaçların bir önemi yoktur. Örneğin karnı aç olan birinin tek düşüncesi açlığını gidermektir.

Maslow bu konuyla ilgili olarak: ”İnsanın ekmek bulamadığı zaman yalnızca ekmekle yaşamak istediği doğrudur. Fakat ekmek bollaştığı ve midesi ekmekle dolduğu zaman acaba insanın arzuları nasıl bir seyir gösterecektir ?” . Yine Maslow’un bu soruya cevabı ise piramidin üst basamaklarındaki ihtiyaçların ön plana çıkacağı ve sürecin mideden beyine geçeceği olmuştur.

2. Güvenlik İhtiyaçları

İnsanların temel fizyolojik ihtiyaçlarının tatmin edilmesinin ardından, piramidin ikinci basamağında bulunan güvenlik ihtiyaçları önem kazanır. Güvenlik ihtiyaçlarına örnek olarak can ve mal güvenliği, ekonomik açıdan güvenlik (iş sahibi olmak, iş güvenliği, sosyal güvenlik) verilebilir.

3. Aidiyet İhtiyacı

Maslow piramidinin üçüncü basamağında yer alan aidiyet ihtiyacı, insan psikolojisi için çok önemli bir ihtiyaçtır. Her insan sevmek sevilmek, arkadaşlık bağları kurma, çevresini tarafından destek görmek ister. Bunları sağlayamayan insan kendisini yalnız ve mutsuz hissedecektir.

4. Saygı – Saygınlık İhtiyacı

Piramidin dördüncü basamağında yer alan bu ihtiyaç saygı – saygınlık ihtiyacı olarak ikiye ayrılır. Saygı ihtiyacı kapsamına kişinin özgüveni, bilgi sahibi olması, benliğine saygı duyması, özgür olmak gibi ihtiyaçlar girer. Saygınlık ihtiyacı ise başkaları tarafından takdir edilmek, saygı duyulan prestij sahibi biri olmaktır.

5. Kendini Gerçekleştirme İhtiyacı

Maslow’un ihtiyaçlar hiyerarşisi piramidi son basamağında kendini gerçekleştirme ihtiyacı bulunur. Bu ihtiyaç kişinin doğuştan sahip olduğu yetenekleri maksimum kapasiteyle kullanabilmesidir. Kişi toplumun kendisinden beklediklerini en yüksek düzeyde yerine getirmesiyle kendini gerçekleştirmiş olur. Bu ihtiyacı gerçekleştirmiş kişiler, yaptıkları işe sıkı sıkıya bağlıdır. Yaptıkları işle adeta bütünleşmiş kişilerdir.

İlginizi çekebilir : A4 Kağıt Boyutu Kaç cm ?